Szyfr

Rozważmy szyfr podstawieniowy działający zgodnie z następującymi zasadami:

  • Tekst jawny, szyfrogram oraz klucz składają się wyłącznie z wielkich liter alfabetu angielskiego.
  • Litery ponumerowano i przyporządkowano im kody ASCII (liczby z zakresu 65–90):

excel_szyfr

 

 

 

 

 

  • Kolejne litery tekstu jawnego są szyfrowane za pomocą kolejnych liter słowa będącego
    kluczem, być może powtórzonego wiele razy.
  • W procesie szyfrowania tekst jawny przekształcany jest na szyfrogram przy pomocy
    klucza poprzez dodanie do kodu litery tekstu jawnego numeru odpowiadającej jej litery
    klucza. Jeżeli tak uzyskana wartość liczbowa będzie większa od 90, należy ją zmniejszyć
    o 26. Szyfrem danej litery jest litera o tak uzyskanym kodzie. Poniższy przykład precyzuje
    zasady szyfrowania.

Przykład:
Tekst jawny: LATO, klucz: WODA
L+W = 76+23 = 99. Ponieważ przekroczono zakres 90, należy od 99 odjąć 26, czyli
99–26 = 73. Zatem zaszyfrowanym znakiem jest litera I.
A+O = 65+15 = 80, czyli zaszyfrowanym znakiem jest litera P.
T+D = 84+4 = 88, czyli zaszyfrowanym znakiem jest litera X.
O+A = 79+1 = 80, czyli zaszyfrowanym znakiem jest litera P.
Szyfrogram: IPXP

  • Jeżeli użyte słowo kluczowe jest zbyt krótkie, by wystarczyło do zaszyfrowania całego
    tekstu, należy użyć jego powtórzeń.

Przykład:
Tekst jawny: MARTA, klucz: TOR
M+T = 77+20 = 97, 97-26=71, G
A+O = 65+15 =80, P
R+R = 82+18= 100, 100-26 = 74, J
T+T = 84+20 = 104, 104-26=78, N
A+O = 65+15 =80, P
Szyfrogram: GPJNP

  • W procesie deszyfrowania szyfrogram przekształcany jest na tekst jawny przy pomocy
    klucza poprzez odjęcie od kodu litery szyfrogramu numeru odpowiadającej jej litery
    klucza (jeżeli tak uzyskana wartość liczbowa będzie mniejsza od 65, należy ją powiększyć
    o 26) i odczytanie litery o otrzymanym kodzie.

Korzystając z dostępnych narzędzi informatycznych, wykonaj poniższe polecenia.

  1. W pliku tj.txt znajdują się niezaszyfrowane słowa, a w pliku klucze1.txt
    klucze szyfrujące. W obu plikach wyrazy umieszczone są w osobnych wierszach.
    Zaszyfruj słowa zawarte w pliku tj.txt, wynik zapisz w pliku wynik4a.txt. Wyraz
    zapisany w N-tym wierszu w pliku z wynikami powinien stanowić szyfrogram tekstu
    jawnego znajdującego się w N-tym wierszu w pliku z tekstem jawnym uzyskany
    za pomocą klucza znajdującego się w N-tym wierszu pliku z kluczami.
  2. W pliku sz.txt znajdują się zaszyfrowane słowa, a w pliku klucze2.txt znajdują
    się klucze deszyfrujące. W obu plikach wyrazy umieszczone są w osobnych wierszach.
    Odszyfruj słowa zawarte w pliku sz.txt, wynik zapisz do pliku wynik4b.txt.
    Wyraz zapisany w N-tym wierszu w pliku z wynikami powinien stanowić tekst jawny
    szyfrogramu znajdującego się w N-tym wierszu w pliku z szyfrogramami uzyskany
    za pomocą klucza zapisanego w N-tym wierszu pliku z kluczami.